Nie samym błonnikiem zwierze żyje ale... Lek.wet. Marek Fiuk
Błonnik jest obecnie tak ważnym elementem diety, że nie mówimy o możliwych jego zastosowaniach ale wręcz o problemach zdrowotnych wynikających z jego zbyt małej ilości w pokarmie.
Wymieńmy zatem problemy zdrowotne powiązane z dietą ubogą w błonnik:
- Układ trawienny - zaparcia, zapalenie jelit cienkich i okrężnicy,
- Układ krążenia - choroby serca, nadciśnienie, wysoki poziom cholesterolu,
- Przemiana materii - nadwaga, cukrzyca, kamienie nerkowe, kamienie żółciowe,
- Inne - zła kondycja skóry, zaburzenia immunologiczne, anemia złośliwa.
Błonnik, zwany też włóknem pokarmowym stanowi tę część żywności pochodzenia roślinnego, która jest generalnie odporna na strawienie w przewodzie pokarmowym zwierzęcia. Mimo tego, że się nie trawi, nie wchłania, nie przyswaja, to jednak spełnia on niezwykle istotną rolę w prawidłowym funkcjonowaniu całego organizmu.
Pomówmy o rodzajach błonnika.
Błonnik występuje w naturze pod wieloma postaciami. Najprostrzy podział to ten:
1. rozpuszczalny w wodzie i 2. nierozpuszczalny w wodzie.
Błonnik rozpuszczalny w wodzie – charakteryzuje się dużą zdolnością do rozpuszczania w wodzie tworząc rodzaj galaretowatego żelu dużej objętości. Ten rodzaj błonnika to pektyny. Jest to błonnik przeważnie pochodzenia owocowego, ale nie tylko. Najskuteczniejsze błonniki pektynowe to pektyna akacjowa, grejpfrutowa i owsiana.
Błonnik nierozpuszczalny w wodzie – charakteryzuje się on zdolnością do pochłaniania wody i pęcznienia oraz mechanicznego stymulowania ścian jelita, co pobudza je do wykonywania delikatnych ruchów perystaltycznych. Ten rodzaj błonnika to celulozy występujące głównie w liściastych częściach roślin oraz w łuskach nasion i otrębach. Zwykle zwierzęta nie mają problemu z pobieraniem tego rodzaju błonnika. Jednak w paszach przemysłowych o wysokiej energetyczności zaczyna brakować miejsca na udział surowców zawierających błonnik.
Fizjologiczna rola poszczególnych rodzajów błonnika
Błonnik pektynowy (rozpuszczalny w wodzie) tworzy rodzaj galaretowatego żelu wyściełającego ściany przewodu pokarmowego, zapobiega drażnieniu ścianek przez trawiony pokarm a także jego przyklejaniu się (co zapobiega niestrawności i gniciu). Zadaniem błonnika pektynowego, żelującego się w jelitach jest też „kontrolowanie” uwadniania się masy kałowej, zapobiegając ich nadmiernemu wysuszeniu które prowadzi do wydłużonego zalegania stolca co stanowi ryzyko powstania stanów zapalnych oraz zaparć. Błonnik celulozowy (nierozpuszczalny w wodzie) pochłania w siebie bardzo duże ilości wody, pęczniejąc i zwiększając swoją objętość, co w zasadniczy sposób zwiększa objętość mas kałowych. Jednocześnie jego twarda, niemieszająca, zewnętrzna struktura delikatnie podrażnia ścianki jelit i stymuluje do odpowiedniego przesuwania pokarmu w dół przewodu pokarmowego.
Do prawidłowej pracy układu pokarmowego niezmiernie istotne są proporcje tych dwóch rodzajów błonnika. Fizjologicznie idealne proporcje usuwające skutecznie zaparcia i przywracające normalną pracę jelit to 60% błonnika pektynowego i 40% błonnika celulozowego.
Korzyści zdrowotne z przyjmowania dwóch rodzajów błonnika pokarmowego w odpowiednich proporcjach:
- Układ trawienny.
Obie frakcje błonnika wywierają niezwykle korzystny wpływ na układ trawienny dzieląc się funkcjami i wzajemnie uzupełniając. - Masa i czas zalegania stolca.
Ułatwia jego przesuwanie ku dołowi przewodu pokarmowego, podrażniając mechanicznie ścianki jelit informują o konieczności wypychania go w niższe partie. Otaczając stolec galaretowatym żelem nadaje mu właściwy poślizg i zapobiega powstaniu gnijących nie strawionych resztek. Takie działanie umożliwia fizjologiczne trawienie i wypróżnianie w krótszym czasie. Zaleganie mas kałowych w przewodzie pokarmowym umożliwia właściwe przyswajanie składników odżywczych a odpowiednia masa stolca zapewnia poprawne odstępy między wypróżnieniami. Odpowiednia ilość błonnika w diecie promuje rozwój korzystnej flory bakteryjnej. Przy małej jego ilości następuje nadmierny rozwój szkodliwych bakterii, co ma bardzo niekorzystne konsekwencje dla funkcjonowania jelit i całego organizmu. - Zapobieganie wzdęciom.
Żel stworzony przez błonnik pektynowy w jelitach ma zdolność do wiązania gazów jelitowych wewnątrz swojej struktury, przywracając jednocześnie równowagę korzystnej flory bakteryjnej, normalizuje proces fermentacji i trawienia pokarmów. - Zdrowie samic.
Dostateczna ilość błonnika w diecie wpływa korzystnie na zdrowie systemu hormonalnego samic. Przy jego braku i zaburzonej równowadze flory bakteryjnej może dochodzić do wtórnego syntetyzowania estrogenu. Zbyt wysoki poziom estrogenu sprzyja powstawaniu stanów zapalnych macicy.
Refleksje
- Stosowany w naszych preparatach błonnik z gumy akacjowej nie jest przypadkiem.
- Mnogość chorób obecnie nękających zwierzęta wynika nie tylko z ciągle mutujących się wirusów i bakterii ale także ze zmian zachodzących w systemach żywienia i niedostrzeganiu wynikających z tego problemów.
Lek.wet Marek Fiuk