Ostatnie aktualizacje:
Od drożdży do pieniędzy. Lek.wet.Marek Fiuk
Sześć prawd na dzień dzisiejszy:
- Energia i pieniądze są dziś potrzebne do wszystkich procesów życiowych.
- Lotne Kwasy Tłuszczowe są źródłem 70% energii metabolicznej zużywanej przez organizm przeżuwacza.
- LKT powstają w procesie fermentacji w żwaczu.
- Za procesy fermentacji odpowiedzialna jest mikroflora żwacza: bakterie celulolityczne, amylo i sacharolityczne oraz pierwotniaki.
- Podstawę opłacalnej produkcji mleka stanowią pasze objętościowe zawierające dużo trudno strawnego włókna (zawierającego hemicelulozę, celulozę o wysokiej wartości energetycznej) rozkładanego przez bakterie celulolityczne.
- Za pieniądze z produkcji mlecznej odpowiedzialna jest zdrowa mikroflora żwacza. Zdrowa mikroflora to odpowiednia ilość drobnoustrojów i ich właściwa proporcja.
Zagrożenia dla mikroflory celulolitycznej:
- pH - Wartości pH treści żwacza poniżej 5, 8 uważane są za sygnał rozpoczynającej się, subklinicznej kwasicy żwacza. Poniżej tego pH dochodzi do inaktywacji bakterii celulolitycznych odpowiedzialnych za strawność włókna w żwaczu.
Przy obniżeniu pH poniżej 5 dochodzi do zdziesiątkowania flory pierwotniaczej. - Tlen - Duże ilości zjadanej karmy oraz sam proces przeżuwania rzutują na ilości dostającego się do żwacza powietrza. Bakterie bytujące w żwaczu należą natomiast do grupy beztlenowych i obecność dużych ilości tlenu jest dla nich zabójcza.
Co obniża pH żwacza?
- obecność w paszach treściwych dużych ilości skrobi /cukrów prostych przy jednoczesnej niskiej zawartości włókna strukturalnego. Na przykład skarmianie liści buraków cukrowych z główkami, śruty zbożowe ale z równoczesną niedostateczną podażą siana.
- obecność w kiszonkach dużych ilości kwasu mlekowego - zwłaszcza szkodliwego dla organizmu izomeru-(D) kwasu mlekowego.
- zmniejszenie ilości wydzielanej śliny na przykład w przypadkach paszy zbyt drobno zmielonej lub mało smakowitej.
- skrajne przypadki niedostępności wody.
- zbyt niska zdolność resorbcji LKT przez błonę śluzową przedżoładków.
Wszystkie powyższe czynniki prowadzą do obniżenia pH żwacza i przesunięcia równowagi mikrobiologicznej na stronę bakterii amylo i sacharolitycznych, produkujących kwas mlekowy a w efekcie do dalszego, lawinowego obniżania pH treści żwacza i w konsekwencji kwasicy metabolicznej.
Niebezpieczne okresy
- Generalnie bydło opasowe w intensywnej fazie tuczu
- Krowy cielne w okresie około lub poporodowej zmiany diety. Decydujący jest tu fakt, że w okresie przedporodowym ilość pobieranej paszy spada do 50% a takie krowy preferują wyjadanie paszy treściwej.
- Krowy w najwyższej fazie wydajności mlecznej.
- Okresowe zmiany w systemie karmienia, wiosna, jesień.
Podstępność zjawiska:
Skutki procesu nadmiernego zakwaszenia żwacza objawiają się po długim czasie, kilku a nawet kilkunastu tygodni. Obniżenie zawartości tłuszczu w mleku ,obniżenie wydajności mlecznej zdają się nie mieć wyraźnej przyczyny. Z tego też względu proces ten nazywany jest "cichym złodziejem" a czasami "skrytobójcą" ze względu na upadki sztuk o najlepszej wydajności mlecznej, bez wyraźnych symptomów chorobowych.
Przewlekła kwasica podkliniczna ma też swoje dalsze konsekwencje zdrowotne gdyż w organizmie następuje przestawienie torów metabolicznych z produkcji tłuszczu mleka na syntezę tłuszczu zapasowego co z kolei w okresie poporodowym może skutkować ketozą bydła.
Dodatkowe wspomaganie przez człowieka. No może nie dosłownie przez człowieka a przez żywe kultury drożdży. Drożdże Saccharomyces cerevisiae wykazują wysoką aktywność biologiczną w przewodzie pokarmowym.
- Żywe drożdże wykorzystują nadmiar cukrów prostych, ograniczają w ten sposób nadmierny rozwój bakterii amylo i sacharolitycznych, blokując tym samym nadmierną produkcję kwasu mlekowego . W ten sposób ograniczają wahania pH treści żwacza.
- Żywe drożdże wykorzystują tlen i niwelują tym samym jego bakteriobójcze działanie oraz stwarzają warunki sprzyjające większej aktywności mikroflory.
- Żywe drożdże wspomagają zużycie i nie dopuszczają do nadmiernego nagromadzenia się w żwaczu izomeru D(-) kwasu mlekowego, toksycznego dla organizmu.
Stymulacja fermentacji mikrobiologicznej powoduje bezpieczne zwiększenie produkcji lotnych kwasów tłuszczowych oraz poprzez rozrost błony śluzowej przedżołądków, zwiększenie ich przyswajalności. Wszystko to poprawia bilans energetyczny organizmu a nawet umożliwia stworzenie glikogenowych rezerw energetycznych co ma zasadnicze znaczenie w zapobieganiu ketozie.
Reasumując, stymulacja fermentacji mikrobiologicznej żywymi kulturami drożdży w linii prostej przekłada się na zapobieganie takim chorobom jak kwasica, ketoza, trudności w zapłodnieniu oraz znacząco zwiększa wydajność mleczną.
Co jeszcze?
Marcmedic proponuje Państwu preparaty profilaktyczne łączące w sobie wielokierunkowe działania zmierzające w kierunku stabilizacji mikroflory żwacza. Wykorzystujemy w nich zarówno biologiczne działanie żywych mikrokapsułowanych drożdży, jak też chemicznych związków buforujących pH.
Dodatkowo preparat Propiocid, Biorumetol, Actirumen, Neorumivet, zawierają zioła potęgujące produkcję śliny jako naturalnego bufora pH.